استاندارد ERC20 چیست؟ همه چیز درباره مهم‌ترین استاندارد شبکه اتریوم

احتمالاً نام ارزهایی مثل تتر (USDT)، شیبا (SHIB) یا چین‌لینک (LINK) را شنیده‌اید. شاید در نگاه اول عجیب باشد که این همه ارز دیجیتال مختلف، همگی روی یک شبکه واحد فعالیت می‌کنند. سؤال اصلی اینجاست: چطور هزاران توکن مختلف می‌توانند بدون مشکل روی بلاک‌چین اتریوم کار کنند؟

پاسخ این سؤال در یک مفهوم کلیدی خلاصه می‌شود: استاندارد ERC20. این استاندارد مجموعه‌ای از قوانین مشترک است که باعث می‌شود توکن‌ها، کیف پول‌ها و صرافی‌ها زبان یکدیگر را بفهمند. در این مقاله، بدون ورود به جزئیات پیچیده فنی، به‌صورت دقیق و کاربردی بررسی می‌کنیم ERC20 چیست و چرا اهمیت دارد.

استاندارد ERC20 دقیقاً چیست؟

بلاک‌چین اتریوم فقط برای انتقال پول طراحی نشده است. این شبکه به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد با استفاده از قراردادهای هوشمند (Smart Contracts)، برنامه‌ها و دارایی‌های دیجیتال جدید بسازند. یکی از رایج‌ترین این دارایی‌ها، توکن‌ها هستند.

راه‌اندازی شبکه هوش مصنوعی غیرمتمرکز Cocoon بر بستر بلاک‌چین TON

ERC مخفف عبارت Ethereum Request for Comment است؛ نوعی پیشنهاد فنی برای بهبود یا گسترش شبکه اتریوم. استاندارد ERC20 در ابتدا به‌عنوان یک پیشنهاد ارائه شد و بعدها به‌صورت رسمی با نام EIP-20 (Ethereum Improvement Proposal 20) پذیرفته شد.

به زبان ساده، ERC20 یک لیست مشخص از قوانین و توابع فنی است که اگر یک توکن از آن پیروی کند:

• کیف پول‌ها می‌توانند آن را شناسایی و ذخیره کنند
• صرافی‌ها بدون نیاز به کدنویسی اختصاصی از آن پشتیبانی می‌کنند
• تعامل با سایر اپلیکیشن‌های اتریومی ساده‌تر می‌شود

چرا وجود یک استاندارد مشترک ضروری است؟

فرض کنید هر وسیله برقی، دوشاخه مخصوص به خودش را داشت. برای هر دستگاه باید پریز جداگانه‌ای نصب می‌کردید. چنین سیستمی هم پرهزینه بود و هم عملاً غیرقابل استفاده.

استاندارد ERC20 دقیقاً نقش همان پریز برق را دارد. فرقی نمی‌کند توکن شما مربوط به یک استیبل‌کوین باشد یا یک پروژه بازی؛ اگر از ERC20 پیروی کند، به‌راحتی به زیرساخت اتریوم متصل می‌شود.

بدون این استاندارد، صرافی‌ها و کیف پول‌ها مجبور بودند برای هر توکن جدید، پشتیبانی جداگانه طراحی کنند. ERC20 یکی از دلایل اصلی رشد سریع اکوسیستم اتریوم، ICOها و بعدها دیفای (DeFi) بود.

تفاوت کوین و توکن در شبکه اتریوم

یکی از اشتباهات رایج کاربران تازه‌وارد، یکی دانستن اتر (ETH) با توکن‌های ERC20 است. تفاوت این دو ساده اما مهم است:

• اتر (ETH): کوین بومی شبکه اتریوم و ابزار پرداخت کارمزد تراکنش‌ها (Gas)
• توکن ERC20: دارایی‌هایی که روی بستر اتریوم ساخته می‌شوند و برای جابه‌جایی به ETH نیاز دارند

به بیان ساده، شما نمی‌توانید کارمزد شبکه اتریوم را با تتر یا سایر توکن‌های ERC20 پرداخت کنید. داشتن مقداری ETH در کیف پول همیشه ضروری است.

ویژگی‌های اصلی توکن‌های ERC20

توکن‌های ERC20 به دلیل پیروی از قرارداد هوشمند، ویژگی‌های مشخص و یکسانی دارند. مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

• قابلیت انتقال (Transfer): امکان ارسال توکن بین آدرس‌ها
• مدیریت موجودی: امکان مشاهده موجودی هر آدرس
• شفافیت عرضه: مشخص بودن عرضه کل یا سقف توکن‌ها
• سازگاری بالا: پشتیبانی گسترده توسط کیف پول‌ها و صرافی‌ها

این ویژگی‌ها باعث شده ERC20 به پرکاربردترین استاندارد توکن در دنیای کریپتو تبدیل شود.

محدودیت‌ها و چالش‌های استاندارد ERC20

با وجود محبوبیت بالا، ERC20 بدون ایراد نیست. آشنایی با محدودیت‌های آن برای کاربران ضروری است:

• نیاز دائمی به ETH: هر تراکنش ERC20 مستلزم پرداخت کارمزد با اتر است
• کارمزدهای بالا در زمان شلوغی شبکه: در دوره‌های ازدحام، انتقال توکن‌ها می‌تواند پرهزینه شود
• عدم پشتیبانی از NFT: ERC20 فقط برای توکن‌های قابل تعویض (Fungible) طراحی شده است

به همین دلیل، استانداردهای دیگری مانند ERC721 و ERC1155 برای کاربردهای متفاوت توسعه داده شدند.

کیف پول‌های مناسب برای توکن‌های ERC20

تقریباً تمام کیف پول‌های معتبر از استاندارد ERC20 پشتیبانی می‌کنند. برخی از گزینه‌های محبوب عبارت‌اند از:

• متامسک (MetaMask)
• تراست ولت (Trust Wallet)
• لجر (Ledger – سخت‌افزاری)
• اکسودوس (Exodus)

نکته امنیتی مهم:
آدرس دریافت توکن‌های ERC20 دقیقاً همان آدرس اتریوم شماست و معمولاً با «0x» شروع می‌شود. ارسال این توکن‌ها به آدرس شبکه‌های دیگر (مانند بیت‌کوین یا ترون) می‌تواند باعث از دست رفتن دائمی دارایی شود.

جمع‌بندی

استاندارد ERC20 یکی از پایه‌های اصلی اکوسیستم اتریوم است که امکان ایجاد و مدیریت هزاران توکن مختلف را فراهم کرده است. این استاندارد امنیت پروژه‌ها را تضمین نمی‌کند، اما یک چارچوب فنی مشترک ارائه می‌دهد که باعث سازگاری، شفافیت و سهولت استفاده در سطح شبکه می‌شود.

درک ERC20 به شما کمک می‌کند بهتر بفهمید توکن‌هایی مثل تتر یا چین‌لینک چگونه کار می‌کنند و چرا وجود استانداردها برای رشد دنیای کریپتو حیاتی است.