تفاوت بازار اسپات و فیوچرز چیست؟ | مقایسه کامل برای انتخاب مسیر درست در ترید

بسیاری از افراد بدون شناخت کافی وارد بازارهای مالی می‌شوند و نمی‌دانند تفاوت بازار اسپات و فیوچرز چیست. این ناآگاهی می‌تواند منجر به تصمیم‌های اشتباه و در نهایت زیان مالی شود. برای جلوگیری از این اتفاق، باید ابتدا سازوکار هر بازار را به‌درستی بشناسی و سپس با هدفی مشخص و استراتژی روشن وارد معامله شوی.

تفاوت بازار اسپات و فیوچرز به زبان ساده

بازار اسپات جاییه که ارز یا دارایی دیجیتال مثل بیت کوین یا اتریوم همون لحظه خرید و فروش میشه. تو این نوع معامله، خریدار مالک واقعی داراییه و میتونه اون رو برداشت کنه. در مقابلش، بازار فیوچرز یه قرارداده که روی قیمت آینده بسته میشه. تو این بازار، فرد دارایی واقعی نداره و فقط یه قرارداد در دستشه که ارزشش با تغییر قیمت بالا یا پایین میره.

ویژگی‌ها	بازار فیوچرز	بازار اسپات
مالکیت دارایی	دارایی واقعی منتقل نمیشه، فقط قرارداد معامله میشه	خریدار دارایی واقعی مثل بیت کوین یا اتریوم رو میگیره
زمان تسویه	در تاریخ مشخص یا به‌صورت دائمی (Perpetual)	فوری و آنی
امکان استفاده از لوریج	وجود داره (تا 100 برابر در برخی صرافی‌ها)	وجود نداره
ریسک لیکویید شدن	داره، در صورت رسیدن قیمت به عدد لیکوئید، لیکوئید رخ میده	نداره
مناسب برای	تریدرهای کوتاه مدت و حرفه‌ای	سرمایه گذاران بلند مدت و هولد (Hold)
هزینه‌های جانبی	کارمزد + فاندینگ ریت روزانه	فقط کارمزد خرید و فروش

تفاوت قراردادهای فیوچرز و معاملات اسپات در مکانیزم اجرا

قراردادهای فیوچرز به تریدر این امکان رو میده که بدون داشتن دارایی واقعی، روی تغییر قیمت اون تخمین بزنه. این بازار ابزارهایی داره که از معاملات اسپات پیچیده‌ترن. تو معاملات اسپات، شما دارایی واقعی رو میخری و میتونی اون رو تو کیف پول خودت نگه داری.

اما تو قراردادهای فیوچرز، مالکیت مستقیم وجود نداره و فقط ارزش قرارداد تغییر میکنه. همین تفاوت نشون میده که اجرای فیوچرز سخت‌تره و نیاز به دانش و مدیریت ریسک بیشتری داره.

تفاوت زمان تسویه در اسپات و فیوچرز

تو معاملات اسپات تسویه (یا همون پرداخت کامل) بلافاصله انجام میشه و دارایی همون لحظه به حساب خریدار منتقل میشه. ولی تو بازار فیوچرز، تسویه میتونه تو یه تاریخ مشخص انجام بشه یا تو قراردادهای دائمی (Perpetual Contracts) ادامه پیدا کنه.

نقش لوریج (Leverage) در فیوچرز در مقابل اسپات

تو معاملات اسپات سود و زیان فقط به اندازه تغییر قیمت داراییه و امکان چند برابر شدن اون وجود نداره؛ اما تو قراردادهای فیوچرز لوریج، (اهرم معاملاتی) وجود داره. این ابزار سود یا زیان شما رو چند برابر می‌کنه.

مثلاً اگه بیت کوین تو اسپات ۵% رشد کنه، سود شما همون ۵% میمونه. ولی تو فیوچرز با لوریج ۱۰ برابر، همین حرکت میتونه ۵۰% سود یا زیان به وجود بیاره. این ویژگی جذاب، اما ریسک خیلی بالایی هم داره.

تفاوت های کلیدی بازار اسپات و فیوچرز

بازار اسپات و فیوچرز چند تفاوت اصلی دارن که دونستن اونها برای هر تریدر مهمه. تو ادامه به این تفاوت‌ها اشاره میکنیم.

مالکیت دارایی در دو بازار

تو معاملات اسپات، وقتی خرید انجام میدی، دارایی واقعی مثل بیت کوین یا اتریوم وارد کیف پول دیجیتال شما میشه و مالک مستقیم اون هستی. این یعنی اگه بیت کوین خریدی، میتونی اون رو منتقل کنی، نگه داری یا برای پرداخت به کار ببری. به همین دلیل خیلی از سرمایه گذاران بلند مدت معاملات اسپات رو انتخاب میکنن چون حس امنیت بیشتری تو مالکیت دارایی دارن. 

اما تو بازار فیوچرز وضعیت فرق میکنه. تو این بازار شما فقط یه قرارداد خرید و فروش بر اساس پیش بینی قیمت آینده داری؛ یعنی دارایی اصلی هرگز به کیف پول شما منتقل نمیشه و تنها روی تغییرات قیمت معامله میکنی. این ویژگی باعث میشه تریدرها بدون داشتن بیت کوین واقعی بتونن روی رشد یا افت قیمت اون کار کنن.

تفاوت ریسک پذیری و سودآوری

ریسک‌پذیری و سودآوری تو بازار اسپات و فیوچرز یه تفاوت بزرگ دارن. تو معاملات اسپات، ریسک شما فقط به مقدار سرمایه‌ای که گذاشتی محدود میشه؛ مثلاً اگه ۱۰۰۰ دلار بیت کوین بخری، تو بدترین حالت ارزش اون به صفر برسه، بیشتر از همون ۱۰۰۰ دلار ضرر نمیکنی. این ویژگی باعث میشه اسپات گزینه مطمئن‌تری برای تازه کارها و سرمایه گذاران محتاط باشه. 

اما تو فیوچرز شرایط پیچیده‌تره. تو این بازار امکان استفاده از لوریج وجود داره که بهت اجازه میده چند برابر سرمایه اصلی معامله کنی. همین ویژگی فیوچرز باعث جذابیت اون برای تریدرهای حرفه‌ایه، چون میتونن با مدیریت درست ریسک، سودهای بزرگ‌تری به دست بیارن.

تفاوت قیمت اسپات و فیوچرز در شرایط مختلف بازار

برای اینکه بفهمیم چرا قیمت تو معاملات اسپات و قراردادهای فیوچرز گاهی فرق داره، باید چند عامل کلیدی رو بررسی کنیم. مهم‌ترین عوامل شامل موارد زیر هستن:

• نرخ بهره و هزینه نگهداری: هزینه‌ای که برای نگهداری موقعیت‌های باز تو فیوچرز پرداخت میشه میتونه باعث اختلاف قیمت با بازار اسپات بشه.
• عرضه و تقاضا: اگه تقاضا برای قراردادهای فیوچرز بیشتر از دارایی واقعی باشه، قیمت فیوچرز بالاتر از اسپات قرار میگیره و برعکسه.
• شرایط بازار جهانی: تغییرات تو اخبار اقتصادی سیاست‌های پولی و اتفاقات بزرگ میتونه تفاوت بین قیمت اسپات و فیوچرز رو بیشتر کنه.
• نقدینگی: تو بازاری که نقدینگی پایینه فاصله بین قیمت اسپات و فیوچرز بیشتر دیده میشه.
• انتظارات تریدرها: پیش‌ بینی‌ها درباره آینده قیمت باعث ایجاد وضعیتی مثل کانتانگو (Contango) یا بک‌واردیشن (Backwardation) میشه که روی اختلاف قیمت تأثیر داره.

کانتانگو (Contango) در قراردادهای فیوچرز

کانتانگو وقتی اتفاق میافته که قیمت فیوچرز بالاتر از اسپات باشه. این حالت معمولاً تو بازارهای صعودی دیده میشه چون تریدرها انتظار افزایش قیمت دارن.

بک واردیشن (Backwardation) و اثر آن بر تریدرها

بک واردیشن وقتی رخ میده که قیمت فیوچرز کمتر از اسپات باشه. این اتفاق بیشتر تو بازار نزولی دیده میشه و باعث میشه تریدرها با دقت بیشتری استراتژی خودشون رو تنظیم کنن.

تفاوت استراتژی های حرفه ای در بازار اسپات و فیوچرز

تریدرهای حرفه‌ای برای مدیریت بهتر دارایی خودشون از روش‌های مختلف تو بازار اسپات و فیوچرز استفاده می‌کنن. هر استراتژی با توجه به هدف و شرایط فردی انتخاب میشه. موارد زیر نمونه‌هایی از این روش‌ها هستن.

استفاده از اسپات برای هولد (Hold) بلند مدت

بخش بزرگی از سرمایه گذاران ارز دیجیتال دنبال نگهداری دارایی خودشون برای مدت طولانی هستن. تو این روش که بهش هولد (Hold) گفته میشه، افراد ارزهایی مثل بیت کوین یا اتریوم رو تو معاملات اسپات میخرن و تو کیف پول شخصی ذخیره میکنن.

مزیت دیگه هولد تو اسپات اینه که نوسانات کوتاه‌ مدت بازار تأثیر زیادی روی تصمیم سرمایه گذار نداره. اون بیشتر به رشد بلند مدت بازار فکر میکنه و تغییرات روزانه براش اهمیت کمی داره. به همین دلیل، افرادی که دید چندساله دارن و تحمل نوسانات کوتاه مدت رو دارن، اغلب این روش رو انتخاب می‌کنن.

مدیریت ریسک با قراردادهای فیوچرز

سرمایه گذاران حرفه‌ای از قراردادهای فیوچرز برای محافظت از دارایی خودشون در برابر نوسانات شدید استفاده میکنن. مثلاً اگه کسی مقدار زیادی بیت کوین تو اسپات نگه داره، ممکنه با افت قیمت ناگهانی ضرر کنه. اون میتونه با باز کردن یه موقعیت شورت تو فیوچرز، این ریسک رو پوشش بده و زیان احتمالی رو کاهش بده.

این روش که بهش هجینگ (Hedging) گفته میشه، کمک میکنه ارزش کل سرمایه ثابت بمونه حتی اگه بازار دچار سقوط بشه. قراردادهای فیوچرز همچنین انعطاف بالایی برای تریدرها ایجاد میکنن تا بسته به شرایط بازار استراتژی دفاعی یا تهاجمی طراحی کنن. البته استفاده از این ابزار نیاز به دانش و تجربه داره، چون مدیریت نادرست میتونه به زیان بیشتر منجر بشه.

تفاوت کارمزدها و هزینه‌های پنهان در اسپات و فیوچرز

کارمزد تو این دو بازار متفاوته. تو معاملات اسپات معمولاً درصد کوچکی از معامله به‌عنوان کارمزد کم میشه؛ اما تو فیوچرز علاوه بر کارمزد، یه هزینه دیگه به نام نرخ تأمین مالی (Funding Rate) وجود داره که بین تریدرها رد و بدل میشه. این هزینه‌ها باعث میشه مدیریت سرمایه تو فیوچرز دشوارتر از اسپات باشه.

تفاوت انتخاب بین اسپات و فیوچرز بر اساس اهداف تریدر

انتخاب بین اسپات و فیوچرز به شرایط و هدف تریدر بستگی داره. هر فرد باید بر اساس سرمایه و توانایی خودش تصمیم بگیره. تو ادامه چند معیار مهم برای انتخاب بهتر آورده شده:

• سرمایه اولیه: تو معاملات اسپات باید کل مبلغ خرید دارایی رو بپردازی، اما تو فیوچرز با استفاده از لوریج (Leverage) میشه با سرمایه کمتر وارد معامله شد.
• تحمل ریسک: اسپات ریسک محدودی داره و فقط به اندازه سرمایه‌ای که گذاشتی ممکنه ضرر کنی، در حالی که تو فیوچرز امکان لیکویید شدن و از دست دادن کل سرمایه وجود داره.
• افق زمانی سرمایه گذاری: اسپات بیشتر برای هولد (Hold) و نگهداری بلند مدت مناسبه، در حالی که فیوچرز ابزار خوبی برای نوسان‌گیری کوتاه‌مدت و پوشش ریسکه.
• دانش و تجربه: معاملات اسپات ساده‌تره و برای افراد تازه‌کار مناسبه، ولی فیوچرز نیازمند دانش عمیق، تجربه بالا و مدیریت ریسک دقیقه.
• اهداف مالی: اگه هدفت کسب سود پایدار و مالکیت واقعی داراییه، اسپات گزینه بهتریه، اما اگه دنبال سودهای سریع‌تر و چندبرابری هستی، فیوچرز انتخاب میشه.

بازار اسپات و فیوچرز دو مسیر متفاوت برای تریدر هستن و هرکدوم مزایا و چالش‌های خاصی دارن. تو معاملات اسپات دارایی بلافاصله منتقل میشه و سرمایه گذار مالک واقعی اون میشه. قراردادهای فیوچرز (Futures Contracts) امکان معامله تو آینده رو فراهم میکنن و ابزار مهمی برای مدیریت ریسک هستن. 

تو این مقاله مطالعه کردیم که معاملات اسپات بیشتر برای سرمایه گذاری ساده و بلند مدت مناسبه و قراردادهای فیوچرز ابزار حرفه‌ای‌تری برای کسب سود تو بازار دوطرفه هستن. ادامه مطالب رو تو سایت کریپتونگار مطالعه کن و مقالات مرتبط دیگه رو بررسی کن.

سوالات متداول

چه زمانی بهتره وارد بازار اسپات و فیوچرز بشیم؟

ورود به معاملات اسپات برای وقتی مناسبه که قصد داری دارایی رو نگه داری، در حالی که فیوچرز برای نوسان‌گیری کوتاه‌مدت بهتر عمل میکنه.

چجوری انتخاب بین بازار اسپات و فیوچرز رو انجام بدیم؟

انتخاب به هدف، سرمایه اولیه، میزان دانش و تحمل ریسک خودت بستگی داره و بررسی این موارد میتونه مسیر درست رو نشونت بده.

آیا میشه همزمان از معاملات اسپات و قراردادهای فیوچرز استفاده کرد؟

بله، خیلی از تریدرها از ترکیب معاملات اسپات و قراردادهای فیوچرز برای مدیریت بهتر ریسک و افزایش سود استفاده میکنن.

منبع: سایت کریپتونگار