راهنمای جامع وام‌دهی و وام‌گیری در دیفای (DeFi) برای مبتدیان

دنیای مالی در حال تحول است. دیفای (DeFi) یا امور مالی غیرمتمرکز، روشی نوین برای وام دادن و وام گرفتن پول ارائه می‌دهد که نیازی به بانک‌ها یا مؤسسات مالی سنتی ندارد. این سیستم، افراد را مستقیماً از طریق فناوری به یکدیگر متصل می‌کند. این نوآوری در را به روی یک سیستم مالی بازتر، فراگیرتر و کارآمدتر برای همگان، در هر کجای دنیا، باز می‌کند. هدف این راهنما، توضیح مفاهیم اصلی وام‌دهی و وام‌گیری در دیفای به زبانی ساده برای کسانی است که به تازگی با این حوزه آشنا شده‌اند.

دیفای در برابر بانکداری سنتی

وام‌دهی و وام‌گیری در دیفای با روش‌های بانکداری سنتی تفاوت‌های اساسی دارد. مهم‌ترین تفاوت، حذف واسطه‌هایی مانند بانک‌ها است. این تغییر بنیادین باعث کاهش هزینه‌ها، افزایش سرعت و دسترسی گسترده‌تر به خدمات مالی می‌شود.

جدول زیر، تفاوت‌های کلیدی این دو سیستم را به وضوح نشان می‌دهد:

تهدیدات پیشرفته در امنیت کریپتو: مهندسی اجتماعی و هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۵

این جایگزینی، قدرت را از نهادهای متمرکز به افراد بازمی‌گرداند و به هر کسی که به اینترنت دسترسی دارد، اجازه می‌دهد تا در یک بازار مالی جهانی مشارکت کند. چیزی که در دنیای سنتی غیرممکن بود.

اکنون که تفاوت‌های کلیدی را درک کردیم، بیایید جادویی را که دیفای را ممکن می‌سازد، کشف کنیم.

آشنایی با اجزای اصلی دیفای

سه مفهوم اصلی، قدرت‌بخش دنیای وام‌دهی در دیفای هستند. درک این مفاهیم برای شروع فعالیت در این حوزه ضروری است.

قراردادهای هوشمند (Smart Contracts)

قرارداد هوشمند، یک توافق‌نامه خودکار است که شرایط آن مستقیماً در قالب کد نوشته شده. این قراردادها روی بلاکچین اجرا می‌شوند و نیازی به دخالت انسان ندارند.

آن را مانند یک دستگاه فروش خودکار دیجیتال تصور کنید:

• شما شرایط را برآورده می‌کنید (مثلاً وثیقه را واریز می‌کنید).
• دستگاه به‌طور خودکار محصول را تحویل می‌دهد (وام را به کیف پول شما منتقل می‌کند).

این اتوماسیون، نیاز به واسطه‌ها را از بین می‌برد، خطاها را کاهش می‌دهد و اعتماد را در سیستم ایجاد می‌کند.

استخرهای نقدینگی (Liquidity Pools)

استخرهای نقدینگی، مجموعه‌ای بزرگ از ارزهای دیجیتال هستند که توسط کاربران در یک قرارداد هوشمند قفل شده‌اند. این استخرها همان منبعی هستند که وام‌گیرندگان از آن پول دریافت می‌کنند.

• وام‌دهندگان (Lenders): کاربرانی که ارزهای دیجیتال خود را به این استخرها واریز می‌کنند، «تأمین‌کننده نقدینگی» نامیده می‌شوند.
• کسب سود: این افراد در ازای تأمین نقدینگی، سود یا بهره دریافت می‌کنند.

وثیقه‌گذاری (Collateralization)

برای دریافت وام در دیفای، کاربران باید دارایی دیگری را به عنوان وثیقه قفل کنند. این وثیقه تضمین می‌کند که وام بازپرداخت خواهد شد. یک مفهوم کلیدی در اینجا وثیقه‌گذاری بیش از حد (Overcollateralization) است.

این یعنی وام‌گیرندگان باید وثیقه‌ای به ارزش بیشتر از مبلغ وام خود واریز کنند. برای مثال، برای دریافت وامی به ارزش ۱۰۰ دلار، ممکن است لازم باشد ۱۵۰ دلار ارز دیجیتال به عنوان وثیقه قرار دهند. (به این نسبت، یعنی نسبت مبلغ وام به ارزش وثیقه، «Loan-to-Value» یا LTV گفته می‌شود.)

چرا؟ این کار برای محافظت از وام‌دهندگان در برابر نوسانات شدید قیمت ارزهای دیجیتال ضروری است. اگر ارزش وثیقه کاهش یابد، همچنان مبلغ وام را پوشش می‌دهد. برخلاف بانک‌ها که از امتیاز اعتباری شما برای ارزیابی ریسک استفاده می‌کنند، در دیفای هویت شما ناشناس است. بنابراین، وثیقه بیش از حد، تنها راه تضمین بازپرداخت وام در یک سیستم مبتنی بر کد است.

با در نظر گرفتن این مفاهیم بنیادی، بیایید ببینیم چگونه می‌توانید به عنوان یک وام‌دهنده یا وام‌گیرنده در این اکوسیستم مشارکت کنید سود کسب کنید.

چگونه وام دهیم؟ راهنمای گام به گام برای کسب درآمد

مزیت اصلی برای وام‌دهندگان، کسب درآمد غیرفعال از دارایی‌های دیجیتال بلااستفاده خود است. نرخ بهره در پلتفرم‌های دیفای اغلب بسیار بالاتر از حساب‌های پس‌انداز بانکی سنتی است.

مراحل وام دادن ارز دیجیتال بسیار ساده است:

1. یک پلتفرم دیفای معتبر انتخاب کنید: از پلتفرم‌های شناخته‌شده و معتبر مانند Aave یا Compound استفاده کنید.
2. کیف پول خود را متصل کنید: کیف پول ارز دیجیتال خود را به پلتفرم متصل کنید.
3. دارایی خود را واریز کنید: ارز دیجیتالی را که می‌خواهید وام دهید، به یکی از استخرهای نقدینگی پلتفرم واریز کنید.
4. شروع به کسب سود کنید: به محض واریز، دارایی شما شروع به کسب سود می‌کند. این سود بر اساس تقاضای وام‌گیری به صورت لحظه‌ای محاسبه و به شما تعلق می‌گیرد. این سود مستقیماً از بهره‌ای که وام‌گیرندگان برای استفاده از این نقدینگی پرداخت می‌کنند، تأمین می‌شود.

همانطور که می‌توانید با تأمین نقدینگی سود کسب کنید، می‌توانید برای نیازهای خود نیز از این سیستم وام بگیرید.

چگونه وام بگیریم؟ راهنمای گام به گام برای تأمین نقدینگی

یکی از بزرگ‌ترین مزایای وام‌گیری در دیفای این است که می‌توانید بدون نیاز به فروش دارایی‌های دیجیتال خود، به پول نقد (نقدینگی) دسترسی پیدا کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا از پرداخت مالیات‌های احتمالی ناشی از فروش دارایی جلوگیری کنید.

مراحل دریافت وام در دیفای به شرح زیر است:

1. یک پلتفرم دیفای انتخاب کنید: یک پلتفرم معتبر برای وام‌گیری انتخاب کنید.
2. کیف پول خود را متصل کنید: کیف پول خود را به پلتفرم متصل نمایید.
3. وثیقه خود را واریز کنید: ارز دیجیتالی را که می‌خواهید به عنوان وثیقه استفاده کنید، به پلتفرم واریز کنید. به یاد داشته باشید که ارزش وثیقه باید از مبلغ وام بیشتر باشد.
4. مبلغ وام را مشخص و دریافت کنید: مبلغ مورد نیاز خود را مشخص کرده و تراکنش را تأیید کنید. مبلغ وام فوراً به کیف پول شما منتقل می‌شود.

حالا که با فرآیندها آشنا شدید، بیایید با برخی از محبوب‌ترین پلتفرم‌هایی که این فعالیت‌ها در آن‌ها انجام می‌شود، آشنا شویم.

معرفی سه پلتفرم محبوب

اگرچه پلتفرم‌های زیادی در اکوسیستم دیفای وجود دارند، اما چند نام به عنوان پایه‌های اصلی این حوزه شناخته می‌شوند:

• Aave: این پلتفرم به دلیل ویژگی‌های نوآورانه‌ای مانند «وام‌های آنی» (Flash Loans) و پشتیبانی از طیف گسترده‌ای از ارزهای دیجیتال شهرت دارد.
• Compound: یکی از پیشگامان تعیین نرخ بهره الگوریتمی است که به کاربران اجازه می‌دهد علاوه بر سود، توکن حاکمیتی پلتفرم (COMP) را نیز به دست آورند.
• MakerDAO: یک پلتفرم غیرمتمرکز که به کاربران امکان می‌دهد با قفل کردن وثیقه، یک استیبل‌کوین به نام DAI وام بگیرند. ارزش هر DAI تقریباً همیشه معادل یک دلار آمریکا است و ثبات را به اکوسیستم دیفای می‌آورد.

ریسک‌های وام‌دهی در دیفای را بشناسید

دیفای با تمام قدرتی که دارد، ریسک‌های قابل توجهی نیز به همراه دارد که هر تازه‌واردی باید آن‌ها را بشناسد:

1. آسیب‌پذیری قراردادهای هوشمند (Smart Contract Vulnerabilities): اشکالات یا خطاها در کد قراردادهای هوشمند می‌توانند توسط هکرها مورد سوءاستفاده قرار گیرند و منجر به از دست رفتن سرمایه شوند.
2. نوسانات بازار و ریسک لیکویید شدن (Market Volatility and Liquidation Risk): اگر ارزش وثیقه شما به شدت کاهش یابد، پلتفرم به طور خودکار آن را می‌فروشد تا وام شما را تسویه کند. این فرآیند لیکویید شدن نام دارد. این بدان معناست که نه تنها وثیقه خود را از دست می‌دهید، بلکه اغلب با قیمتی کمتر از ارزش بازار فروخته می‌شود و این می‌تواند منجر به یک ضرر مالی قابل توجه شود.
3. ابهامات قانونی (Regulatory Uncertainties): قوانین مربوط به دیفای هنوز در حال تدوین توسط دولت‌ها هستند و تغییرات آینده می‌تواند بر عملکرد این پلتفرم‌ها تأثیر بگذارد.

جمع‌بندی

اولین قدم شما در دنیای دیفای

این راهنما مفاهیم اساسی وام‌دهی و وام‌گیری در دیفای را پوشش داد. بیایید نکات کلیدی را مرور کنیم:

• دیفای به شما امکان می‌دهد بدون نیاز به بانک و با استفاده از قراردادهای هوشمند وام بدهید و بگیرید.
• وام‌دهندگان با افزودن دارایی‌های خود به استخرهای نقدینگی، سود کسب می‌کنند.
• وام‌گیرندگان می‌توانند با ارائه وثیقه ارز دیجیتال، فوراً وام دریافت کنند.
• دیفای در کنار مزایای بزرگی مانند دسترسی و سرعت، ریسک‌های منحصربه‌فردی مانند باگ‌های قرارداد هوشمند و نوسانات بازار دارد.

با ورود به این دنیای مالی نوآورانه، توصیه می‌شود با مبالغ کم شروع کنید، تحقیقات خود را کامل انجام دهید و همیشه با احتیاط قدم بردارید.